زندگی نامه کامل حضرت عبدالعظیم(بخش شانزدهم-چرا مورد علاقه بود)

چرا حضرت عبدالعظیم علیه السّلام مورد علاقه واقع شده ؟

علّت این که حضرت عبدالعظیم علیه السّلام مورد علاقه و محبّت حضرات ائمه معصومین علیهم السّلام واقع گردیده و از طرف آن بزرگواران نسبت به وی تجلیل شده ، این است که وی در مقابل آن حضرات از خود رای و عقیده نداشته ، و در کلیّه مسائل تابع نظریات و اوامر آنها بوده است .
حضرت عبدالعظیم علیه السّلام از سادات حسنی است ، آباء و اجداد او چه در زمان بنی امیه و چه در زمان بنی عبّاس با آنها مماشات و زندگی میکردند ، مثلاً جدّ او حسن ابن زید بطوریکه نوشته اند از طرف منصور خلیفه عبّاسی حاکم مدینه بود ، و مدّت پنج سال این مقام را برای خود نگه داشت .
سادات بنی حسن همواره با حضرات باقر و صادق و کاظم علیهم السّلام اختلاف داشتند آنها میخواستند قیام کنند و خلافت را در دست گیرند ، و چون ائمه علیهم السّلام با آنها موافقت نداشتند ، و خروج آنها را تجویز نمیکردند ، از این جهت همیشه موجبات ناراحتی آن حضرات را فراهم میکردند . 
موقعی که بنی هاشم و بنی عبّاس در ابواء جمع شدند، و راجع به امر خلافت به بحث و مشاوره پرداختند ، در این موقع عبدالله بن حسن گفت : تا جعفر بن محمّد نیاید و با شما بیعت نکند این موضوع انجام نخواهد گرفت ، پس از این قرار شد که از آن حضرت دعوت کنند تا در این مجلس شرکت کند ، حضرت صادق علیه السّلام در آن اجتماع شرکت کرد ، و به آنها فرمود : این بیعت به آخر نخواهد رسید و محمّد بن عبدالله هرگز خلیفه نخواهد شد ، و در صحیفه ای که اکنون در نزد ما موجود است اسمی از ایشان نیست .
در این هنگام اختلافات و ناراحتی هائی در این مجلس پیش آمد و گفتارهائی رد و بدل شد که اکنون جای بحث آنها نیست و عبدالله مطالبی را به زبان راند که محلّ بیان آنها نمیباشد ، مقداری از مذاکرات این مجلس را مرحوم کلینی در کافی – کتاب الحجة باب مایفرق بین المحق و المبطل فی امر الامامة – نقل نموده . در زمان موسی بن جعفر علیه السّلام هم جمعی از سادات بنی حسن بعلّت ظلمی که از طرف حکومت غاصب به آنان شده بود قیام کردند ، حضرت موسی علیه السّلام با این قیام موافق نبود ، آنها با سخنان آن جناب موافقت نکردند ، و با دولت ستمگر و عمال او جنگ کردند و عدّه ای در جنگ کشته شدند ، جماعتی را نیز بذلت و خواری به زندان بردند . 

از زمان منصور دوانیقی تا هارون الرشید به سادات بنی حسن ظلم و ستم فراوانی شد ، اکثر اینها یا در میدان های جنگ کشته شدند ، و یا در زندان ها به انواع و اقسام عذاب و شکنجه معذب بودند ، یا در میان بیابان ها ، و شکاف کوهها پنهان و مخفی میزیستند ، حضرات معصومین علیهم السّلام اینان را به سکوت وامیداشتند ، و از قیام آنها جلوگیری میکردند ، لیکن این ها از بس ظلم و ستم دیده بودند ، میدان های جنگ و گوشه های زندان را بر منزل ترجیح میدادند ، و به سخنان ناصحین توجهی نداشتند . 
امّا در میان این ها حضرت عبدالعظیم برخلاف اسلاف و بنی اعمام خود در مقابل حضرات معصومین علیهم السّلام بسیار خاضع و خاشع بود ، و از اوامر و دستورات آنانا سرپیچی نمیکرد ، وی به امامت و وصایت آنها اعتقاد کامل داشت، اخبار و نصوصیکه راجع به امامت ائمه اثناعشر سلام الله علیهم از او نقل شده دلیل روشنی است که وی به این گونه روایات اعتماد داشته ، و رسیدن او خدمت حضرت هادی و عرضه داشتن معتقدات دینی خود را به حضور آن جناب مؤید این مطلب است . 
البته این اعتقاد پاک و خلوص نیّت و دوری او از حبّ جاه و مقام ، و عبادت و زهد و ورع و تقوی ، و امانت و صداقت، و راستی و درستی و فضائل اخلاق و محاسن آداب که در وجود او نهفته بود وی را از اسلاف خود متمایز ساخته بود ، این خصوصیات که اکنون روشن شد علّت محبوبیت حضرت عبدالعظیم و عظمت مقام او میباشد . 
از حالات او کاملاً پیداست که وی از همان زمان که در مدینه و سایر بلدان و اماکن میزیسته مورد علاقه شیعیان و دوستان اهل بیت بوده و شخصیت ارجمندش نزد همگان معروف و مشهور بوده است . 
راجع به سادات حسنی و اختلافات آنها با ائمه اطهار علیهم السّلام مطالب مفصلی در کتب اخبار و تواریخ آمده ، لیکن تمام این گفتارها صحت ندارد ، زیرا دشمنان اهل بیت سلام الله علیهم از نظر عناد و دشمنی که با آنان داشتند از هر گونه تهمت و افتراء درباره آنها دریغ نکرده اند .
مقصود آنها از نشر این گونه مطالب ایجاد نفاق و اختلاف در میان بنی حسن و بنی حسین بوده ، میخواستند با این سخنان بین آنان جدائی اندازند تا با فراغت بال به حکومت غاصبانه خود ادامه دهند .

زندگی نامه کامل حضرت عبدالعظیم(بخش پانزدهم -موقعیت وی )

موقعیت حضرت عبدالعظیم در عصر خود

از تفحص در زندگانی عبدالعظیم معلوم میشود که وی در زمان خود از زهاد و عباد و از متقین و ابرار بشمار میرفته ، و از جهت خلوص عقیده و قلب روشن و اعتقادات درست و صحیح مورد توجّه ائمه اطهار علیهم السّلام بوده است . 

حدیث ابوحماد رازی که در رساله صاحب بن عباد نقل شده است ، بزرگترین نشانه اعتماد و اطمینان آن بزرگواران نسبت به او میباشد ، این جمله حضرت هادی که به او فرمود : مسائل دینی خود را از عبدالعظیم حسنی بپرس مؤیّد این گفتار است .
سفارش حضرت رضا علیه السّلام برای دوستان خود که توسط او فرستاده و آنها را پند و نصیحت کرده ، اینهم دلیل روشنی است که آنحضرت به وی علاقه داشته ، و او را برای رسانیدن این پیام شایسته دانسته است . 

حضرت هادی علیه السّلام در هنگامیکه او عقائد خود را اظهار نمود، به او فرمود : ای ابوالقاسم به خدا قسم این عقائد شما همان دینی است که پیغمبر آنرا آورده ، و این دین پدران من است ، بر این عقیده ثابت باش ، خداوند تو را بر عقیده درست ثابت بدارد ، البتّه تصدیق امام علیه السّلام عقائد او را بزرگترین فضیلت و منقبت از برای اوست . 

از مطالعه حالات مشایخ او روشن میشود که وی با جماعتی از بزرگان و شخصیتهای برجسته عالم تشیع مربوط بوده ، در میان آنان افرادی مانند علی بن جعفر ، هشام ابن حکم، محمّد بن ابی عمیر ، حسن بن محبوب ، صفوان بن یحیی می باشند ، که از اصحاب بزرگ و شریف ائمّه هستند ، اینها از اساطین مذهب و محدّثین درجه اوّل ، و از فقهاء عظیم الشأن و ارکان زمان خود بودند ، حضرت عبدالعظیم با این گونه اشخاص مراوده داشته و از اینان اخذ حدیث نموده است.راویان او نیز از شخصیت های بزرگ و محدثین عالی مقام میباشند ، از جمله آنان محمّد بن خالد برقی و احمد بن محمّدبن خال برقی و ابراهیم بن هاشم قمی که از مشایخ بزرگ حدیث و مؤلّفین ارجمند هستند ، شرح حالات اینان هم در ضمن راویان وی خواهد آمد .

زندگی نامه کامل حضرت عبدالعظیم(بخش چهارهم-درک چند تن از ائمه)

حضرت عبدالعظیم چند تن از ائمه علیهم السّلام را درک نموده ؟

پیش از این متذکّر شدیم که شیخ ابوجعفر طوسی در رجال خود او را جزء اصحاب حضرت هادی و عسکری علیهماالسّلام ذکر کرده ، این مطلب که اکنون در رجال شیخ موجود است قطعاً اشتباه شده زیرا عبدالعظیم راوی حضرت رضا و جواد علیهماالسّلام نیز بوده و گویا نسخه های رجال مغلوط و در آنها تصرفات و اشتباه کاریهائی شده است ، ما اکنون این موضوع را ذیلاً تشریح نموده و روشن خواهیم ساخت .

اوّلاً – طبق حدیثی که در اختصاص شیخ مفید نقل شده حضرت عبدالعظیم محضر مبارک حضرت رضا علیه السّلام را درک کرده و از وی روایت میکند ، از این حدیث پیداست که وی مورد علاقه و اطمینان آن بزرگوار بوده و نهایت احترام و موقعیت را در نزد آن جناب داشته ، از لحن این روایت معلوم است که عبدالعظیم در این موقع که در خدمت امام علیه السّلام بوده مرد موقر و جا افتاده ای بوده ، و حضرت رضا اعتماد کاملی به او داشته ، ما این روایت را که متضمن پیام آنحضرت برای شیعیان است در باب اخبار حضرت عبدالعظیم آورده ایم مراجعه شود .
ثانیاً – حضرت عبدالعظیم راوی هشام بن حکم است و روایت او در کافی از هشام آمده و هشام هم در سال 198 وفات نموده – یعنی قبل از حضرت رضا علیه السّلام از دنیا رفته – این هم مؤید است که عبدالعظیم در زمان امام رضا زندگی میکرده و در عداد روات حدیث و مشایخ بوده است . 
ثالثاً – عبدالعظیم حسنی از راویان حضرت جواد است و اخبار فراوانی از این بزرگوار روایت کرده است و روایات او را از آنجناب در باب خود آورده ایم و همچنین از حضرت هادی هم احادیث بسیاری را نقل کرده است . 
رابعاً – او در زمان حضرت عسکری در قید حیات نبوده و روایت معروف که در باب فضیلت زیارت او نقل شده صریح است که وی از دنیا رفته بوده است . 
خامساً – در میان اخبار و روایات حضرت عبدالعظیم حدیثی از حضرت امام حسن عسکری وجود ندارد و اگر او خدمت آنجناب رسیده بود قطعاً از او روایت و حدیثی نقل میکرد .

بطوریکه قبلاً یادآوری کردیم نسخه های رجال شیخ با یکدیگر اختلاف دارند ، در بعضی از نسخه ها از حضرت امام حسن عسکری ذکری بمیان نیامده و بجای او از حضرت جواد علیه السّلام نام برده شده ، قطعاً باید چنین باشد زیرا در امالی شیخ حدیث عبدالعظیم از حضرت أبوجعفر جواد آمده ، چگونه شیخ أبوجعفر که خود از محدّثین بزرگ و فقهای عالیقدر است ، و به حالات روات و مشایخ شیعه معرفت کامل دارد از این موضوع غفلت کند ؟! پس بنابراین مسلّم است که نسخه های رجال او درهم ریخته و از طرف کتاب و نساخ تغییرات و تصرفاتی شده . 

آنچه از مطالعه حالات عبدالعظیم و تحقیق در اخبار و روایات او ، و تعمّق درباره مشایخ اجازه وی بدست می آید این است که او زمان چهار تن از ائمّه علیهم السّلام را درک نموده . 
اوّل – حضرت موسی بن جعفر علیهماالسّلام ، قطعاً عبدالعظیم در زمان آنحضرت در قید حیات بوده و با عده کثیری از اصحاب آنحضرت معاشرت داشته ولیکن محضر او را درک نکرده ، و هیچ گونه دلیلی که مؤیّد ملاقات او با حضرت کاظم علیه السّلام باشد در دست نیست . 
دوّم – حضرت رضا علیه السّلام – در این مورد روایتی در اختصاص هست که آن جناب سفارش و پیامی توسط عبدالعظیم حسنی برای شیعیان و موالیان خود فرستاده . 
سوّم – حضرت جواد علیه السّلام – احادیث و روایتهای او از آنجناب فراوان است ، از این اخبار معلوم می شود که آنحضرت علاقه زیادی به عبدالعظیم داشته ، و به او اظهار اعتماد و اطمینان میکرده .
چهارم – حضرت هادی علیه السّلام – حضرت عبدالعظیم خدمت این بزرگوار رسیده و عقائد مذهبی خود را به محضر مقدّس او عرضه داشته و آن جناب هم معتقدات او را تصدیق و تأیید نموده است 

دریاچه هامون

دریاچه هامون در استان سیستان و بلوچستان

دریاچه هامون سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه خزر و دریاچه ارومیه است . این دریاچه از سه دریاچه کوچک تشکیل شده ‌است که در زمان وفور آب به هم متصل می ‌شوند و دریاچه هامون را که تشکیل می‌ دهند و بزرگ ‌ترین پهنه آب‌ های شیرین سیستان ، نقش اساسی در زندگی مردم منطقه داشته ، علاوه بر اثرات مثبت طبیعی ، اقتصادی و اجتماعی آن ، در دین زرتشت نیز تقدس خاصی دارد . در دشت سیستان یک سری فرورفتگی ها و چاله ‌های طبیعی وجود دارد که در ماه ‌های مختلف به دریاچه و باتلاق و نیزار تبدیل می ‌شود و به سه قسمت سابوری ، پوزک و هامون تقسیم می ‌شود . وسعت کل هامون ‌ها در زمان پرآبی ۵۶۶۰ کیلومتر مربع است که از این مقدار ۳۸۲۰ کیلومتر مربع متعلق به ایران است . با این اوصاف ، دریاچه هامون وابسته به رودخانه هیرمند می‌ باشد و این وابستگی باعث شده تا هر گونه نوسانات در میزان آب آن ، مشکلاتی را برای کل سیستم بوجود آورد . رودخانه هیرمند شریان اصلی ورود به هامون و همچنین رودخانه ‌های خاشرود ، فراه ، هاروت رود ، شوررود ، حسین آباد و نهبندان به هامون می ریزند . تیمورلنگ نیز از این دریاچه چنین یاد می‌ کند : امیر سیستان مرا سوار بر کشتی کرد و روی دریاچه هامون گردش داد و به من گفت که در دوره رستم وسعت این دریا بیش از این بود که می‌ بینی . مولف حدود العالم می ‌نویسد : دریای زره به سیستان است که گرد آن سی فرسنگ است ، اندر پهنای او هشت فرسنگ و گاه آب این دریا چندان بود که از رودی خیزد که از کرمان بگذرد و به دریای اعظم ریزد . در سیستان دریاچه و رودخانه ی فصلی هامون و ذخایر چاه نیمه ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است . حوزه هامون هیرمند ، دارای وسعت 34273 کیلومتر مربع است که 5/74% سطح حوزه آب ریز در سطح استان است . رودخانه هیرمند و چاه نیمه ، منبع اصلی تامین آب دشت سیستان و در حقیقت شاهرگ حیاتی منطقه سیستان است که از کوه های هندوکش و ارتفاعات بابایغما در چهل کیلومتری غرب کابل ، در افغانستان ، سرچشمه می گیرد و پس از طی مسافت 1050 کیلومتر ، وارد خاک ایران می شود . این رودخانه در مرز جریان پیدا می کند و پس از انشعاب شاخه های شیردل و نیاتک از آن ، وارد خاک افغانستان می شود ، شاخه دیگر در ناحیه جنوب شرقی خاک سیستان پس از انشعاب از طریق سد کوهک در جهت شرقی غربی ، مستقیماً وارد خاک این منطقه می گردد و در محل سد زهک دو شاخه اصلی ، در همان جهت ادامه مسیر می دهد . سد سیستان و پل نهر آب بر این شاخه ( که از طریق چاه نیمه تامین می شود . ) تعبیه شده است . این رودخانه ، نهایتا در محل لورگ باغ وارد دریاچه هامون می گردد . کشور ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و زمین شناختی فلات ایران از تعداد و تنوع بسیار بالای اکوسیستم های تالابی برخوردار است به طوری که از ۳۹ محیط تالابی تعریف نشده به جز یک مورد ، مابقی در ایران یافت می شود . بالغ بر ۲۷۰ تالاب در کشور ما وجود دارد که ۸۰ مورد آنها از وسعتی درخور توجه برخوردار هستند که می توانند در سطح بین المللی نیز مطرح باشند اما تنها ۲۲ تالاب کشور در سایت رامسر به عنوان مهمترین تالاب های بین المللی به ثبت رسیده است که به رغم اهمیت بالای این ۲۲ منطقه در سطح جهان و قرار گرفتن اکثر این مناطق در فهرست مناطق چهارگانه و تحت الحفظ سازمان حفاظت محیط زیست ، هیچیک از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست . ۷ تالاب از سوی دبیرخانه کنوانسیون رامسر در فهرست مونتروی کنوانسیون به عنوان تالاب های در معرض تهدید و تخریب ثبت شده ، در حالی که تعداد واقعی تالاب های در شرف نابودی کشور رقمی بیش از این است . دریاچه هامون به عنوان هفتمین تالاب بین المللی جهان و بزرگ ترین دریاچه آب شیرین کشور تقریباً برای همیشه از روی نقشه جغرافیایی پاک شد . دریاچه ای که تا کمتر از دو دهه قبل هر ساله پذیرای بیش از یک میلیون پرنده مهاجر بود . با نابودی هامون ۱۵ هزار صیاد بیکار شدند و زنانی که با بهره گیری از نی های دریاچه به تولید صنایع دستی اشتغال داشتند منبع درآمد خود را از دست دادند . دامداران سیستانی با ۱۲۰ هزار رأس گاوی که تا دیروز در ۷۰ هزار هکتار از اراضی دریاچه چرا می کردند مهاجرت کردند و ۸۰۰ روستا تحت تاثیر هجوم شن های روان دریاچه قرار گرفته است . دریاچه ای که سالانه ۱۲ هزار تن ماهی از آن صید می شد امروز یک بستر خشک و تفتیده است . شاید اگر مطالعه دقیقی صورت می گرفت مشخص می شد که نابودی هامون بزرگ ترین پدیده پناهندگی و آوارگان زیست محیطی در کشور را رقم زده است . خشکسالی های سال های اخیر و عدم پایبندی افغان ها به رای کمیسیون دلتا ( کمیسیون دلتا متشکل بود از کارشناسان سه کشور کانادا ، آمریکا و شیلی که روی رودخانه هیرمند کار کارشناسی انجام دادند ) و قرارداد ۱۳۵۱ دولت ایران و افغانستان مبنی بر آزادسازی ۲۶ متر مکعب آب در هر ثانیه در رودخانه هیرمند و ضعف روابط دیپلماتیک دولت ایران در حل این معضل ، جملگی باعث شد تا امروز هامون چشم انتظار قطره ای از آب هیرمند باشد . نام دریاچه هامون در اوستا " کانس اویا " آمده و در پهلوی " کیانسی " و در کتب فارسی " کانفسه " و در شاهنامه فردوسی " زره " آمده ‌است . در یشت نوزدهم که نام زامیادیشت معروف است ( بند 66 ) آمده است که مرکزیت دین زرتشت ، سرزمین های پیرامون دریاچه کیانسیه است و گاهی با کلمه ( آپ ) آمیخته و بصورت ( کیانسی آپ ) آمده است . هامون اسمی است که بعد ها به این دریاچه داده شد . سابقه تاریخی این دریاچه نشان می دهد که در ایران قدیم از لحاظ مذهبی دارای تقدس بوده ، چنانکه استاد پورداوود می گوید : شرافت هامون در این است که در آینده سه پسر از پشت پیغمبر ( زرتشت ) از کنار آن ظهور خواهند کرد که هر یک به فاصله هزار سال از همدیگر پا به عرصه وجود خواهند گذاشت . بدین ترتیب بنا به تفصیل کتب تاریخی ، فروهر ها برای نگهداری نسل آینده زرتشت به دریاچه کیانسی ( هامون ) گماشته شده اند . بنابر روایات مذهبی زرتشتیان ، عالم از بدو خلقت روح تا پایان به دوازده دوره هزار ساله تقسیم می شود که دهمین هزاره ( هزاره هوشیدر ) سپس ( هزاره هوشیدر ماه ) و در آخر ( هزاره سوشیانت ) است . گذشته از کتب پهلوی ، به تکرار در خود اوستا ( کانس اویا ) یا دریاچه هامون محل ظهور سوشیانت خوانده شده و در فقره های 92-96 زامیادیشت آمده که سوشیانت پیک اهورامزدا پسر ( ویست تئوروئیری ) بدان هنگام که از آب کیانسی بدر آید ، گرزی پیروزمند در دست دارد . در فقره 66 زامیادیشت چنین آمده است : فر کیانی ، از آن کسی است که شهریاری وی از آنجایی که رود هیرمند ، دریاچه کیانسیه ( هامون ) را تشکیل می دهد ، برخاسته است . آنجایی که کوه اوشیدم جای دارد و از گرداگرد آن آب بسیار از کوه ها سازیر شده است . بسیاری از محققان معتقدند که کوه اوشیدم یا اوشیدر در سیستان است و جایی که رود هیرمند ، دریاچه هامون را تشکیل داده همانا کوه خواجه است . زیرا در دشت سیستان غیر از کوه خواجه ، هیچ پشته سنگی دیگری وجود ندارد تا هیرمند بر پیرامون آن بریزد . بنابراین کوه خواجه از روزگاران گذشته و از عهد بززگی و سرافرازی ایران ، پرستشگاه پاک دینان و مسکن پارسیان و جایگاه عبادت بزرگان دین مزدیسنا بوده و امروز نیز نزد مردم مسلمان سیستان از قداست خاصی برخوردار است . به عبارتی جشن های نوروزی کوه خواجه که بسیاری به آنها اشاره دارند ، شاید ریشه ای در زمان باستان داشته باشد ، از زمانی که معتقدان زرتشتی به انتظار ظهور سوشیانت در آن جمع می شده اند و تا به امروز نیز باقی مانده است . در زمانی نه چندان در آیین بعضی از مردم سیستان که در آبادی های کنار دریاچه هامون خانه داشتند ، این بود که شبی که فردایش نوروز بود ، دختر زیبایی را بر اشتری آذین شده سوار می کردند و به کنار دریاچه می بردند . در آنجا گروه مردان دور از اجتماع زنان و دختران به کناری می رفتند و به شادی و ساز و آواز می پرداختند و زنان دختر زیبا را که اوشیدر نام نهاده بودند ، برهنه داخل آب می نمودند و تا نیمه شب به رقص و ترانه خوانی و شور و نشاط می پرداختند . پس از آن دختر را به همان آیین به خانه باز می گرداندند . این رسم بی گمان اشارتی به باور های زرتشتیان دارد که ذکر می شود . در مورد تولد سوشیانت ، موعود منتظر زرتشتیان ، گفته شده است که در آخر دوازدهمین هزاره ، دوشیزه ای از خاندان بهروز در دیاچه هامون خود را می شوید و آبستن می شود ، از او سوشیانت ، آخرین آفریده اهورامزدا ، روی به جهان خواهد نمود و چون به سن سی سالگی رسید امانت رسالت مزدیسنا به وی واگذار می شود . در آن روز خورشید در وسط آسمان بی حرکت می ماند و بدین وسیله ظهور سوشیانت به جهانیان بشارت داده خواهد شد . برای دیدن تعدادی از عکس های دریاچه هامون به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

پارک ملی کویر

پارک ملی کویر در استان سمنان

سازمان حفاظت محیط زیست ( پارک ملی ) را چنین تعریف می کند : پارک ملی به محدوده ‌ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل ، مرتع ، بیشه ‌های طبیعی ، اراضی جنگلی ، دشت و آب و کوهستان اطلاق می ‌شود که نمایانگر نمونه ‌های برجسته ای از مظاهر طبیعی ایران می ‌باشد و به منظور حفظ همیشگی وضع زندگی و طبیعی آن و همچنین ایجاد محیط مناسب برای تکثیر و پرورش جانوران وحشی و رشد رستنی ها در شرایط کاملاً طبیعی تحت حفاظت قرار می‌ گیرد . پارک ملی کویر بین 23/51 الی 04/53 طول شرقی و 17/34 الی 12/35 عرض شمالی در استان سمنان واقع شده است ، مساحت پارک ملی 446400 هکتار می باشد . پوشش گیاهی درمنه ،‌ شیرخشت ،‌ گون ،‌ گرگ تیغ ،‌خنجک ،‌ افدرا ،‌ اشنان ،‌قیچ،‌ اسفند ،‌ تاغ ،‌ پرند ،‌جارو ،‌ خارشتر ،‌ اسکنبیل ، انواع گرامینه ،‌ نی ، ‌سازو ،‌ علف شور ،‌ گز ،‌ جگن ، ‌آتریپلکس . تنوع جانوری حیواناتی که در این پارک می توان مشاهده کرد عبارت بودند از : آگاما ، عقرب ، خرخاکی ، پروانه ، تیهو ، کوکر ، هوبره ، سسک ، چکاوک کاکلی ، زنبورخورک ، گنجشک و خرگوش . پستانداران کل و بز و قوچ و میش ،‌ آهو،‌ جبیر ،‌ گورخر ، ‌پلنگ ،‌ یوزپلنگ ،‌ کفتار ،‌ روباه شنی ،‌ شغال ،‌ گرگ ،‌ گربه وحشی ، ‌کاراکال ، تشی ،‌ خرگوش ،‌ سمور سنگی . پرندگان انواع غازها ، مرغابی ها ،‌ حواصیل ها ،‌ گنجشک سانان ، زنبورخورک ها ، ‌کبوتر ها ،‌ کلاغ ها ، عقاب ها ، درنا ،‌ فلامینگو ، پرستو ، ‌کوکر ، ‌قمری ،‌ توکا ، ‌هدهد ، بلدرچین ،‌ تیهو ، ‌کبک ، هوبره ، ‌دال ،‌ شاهین ، بحری ،‌ دلیجه،‌سارگپه ،‌ سنقر . خزندگان انواع مار ،‌ سوسمار ،‌ مارمولک و ‌لاک پشت . پارک ملی کویر در 50 کیلومتری جنوب شرقی تهران و در غرب کویر مرکزی ایران و شرق دریاچه نمک قرار دارد ، اراضی مسطح این پارک با پوشش گیاهی کویری و نیمه کویری ، است ، در ناحیه کوهستانی بخش شمالی پارک ، کل و بز و قوچ و میش به سر می برند ، پرندگان چون کبک و تیهو بومی این منطقه هستند ولی هر ساله پرندگان مهاجری چون فلامینگو ، آنقوت ، سر سبز و خوتکا به آب بندهای این منطقه می آیند . راه های ورودی منطقه مناسب ترین راه ورودی منطقه از طریق راه آسفالته ورامین ، پیشوا تا یک کیلومتری ایستگاه راه آهن ابردژ ادامه دارد و از مسیر جاده شنی قلعه بلند ، عسگرآباد ، حصار گلی به پاسگاه محیط بانی مبارکیه می رسد . از سمت جنوبی منطقه راه دیگری از طریق کاشان ، آران ، مرنجاب به پاسگاه محیط بانی سفید آب و نرسیده به بند علی خان را از طریق جاده ورامین ، جواد آباد ، چرمشهر به محیط بانی فصلی بندعلی خان می رسد . راه های دیگری برای ورود به منطقه وجود دارد که عبور از آنها بدون راهنما کاری بسیار خطرناک است . جهت جلوگیری از هرگونه پیشامد سوء و ناگوار احتمالی باید قبل از انجام برنامه سفر به کسب اطلاع و مجوز اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان و هماهنگی با واحد های تابعه مستقر در منطقه اقدام شود . چشم انداز عمومی پارک با اینکه نام این پارک را کویر گذاشته اند لیکن بخش های وسیعی از آن حالت بیابانی دارد و دارای رستنی های فراوان است ، در این پارک کوه های دوازده امام و سیاه کوه قرار دارند ، در ضمن پارک دارای چشمه ها و نهرهایی است . چشمه های حائز اهمیت پارک ملی عین الرشید ، آب محله ، شکر آب ، نخجیر ، چشمه شاهی ، سیاه کوه از معروف ترین چشمه های پارک ملی کویر است . در حال حاضر تأمین کننده آب قصر بهرام است این چشمه در دامنه شمالی سیاه کوه قرار دارد و مشرف به قصر بهرام است که به وسیله یک کانال آبی روباز به طرف قصر شاهی و عمارت حرمسرا هدایت شده که از عجایب معماری به شمار می رود ، چشمه شاهی آب شیرین مایل به شور دارد که به وسیله لوله به قصر بهرام برای استفاده عموم هدایت شده است در اطراف چشمه نی و درخت بادامک به وفور دیده می شود چشمه های دیگر که آبشخور قوچ و میش و جبیر است عبارتند از : چشمه بید ، چشمه عین الرشید ،حوض آقا محمد ، چشمه آب محله ، چشمه بز ، چشمه سرخ ، چشمه پیغمبر ، چشمه آب گله ، چشمه قاجاریه ، چشمه شکراب ، چشمه طلحه ، چشمه ملک آباد ، چشمه زنبوری ، چشمه آب باریک ، چشمه لکاب ، چشمه میراب دراز ، پارک ملی کویر علاوه بر داشتن جوامع گیاهی کویری ، نیمه کویری و جوامع گیاهی خاک های شور در بخش های کوهستانی دارای جوامع گیاهی با سیمایی استپی است حفاظت از منطقه و جلوگیری از بوته کنی ، چرای دام ، قطع درختچه ها به طور چشمگیری باعث ترمیم پوشش زنده خاک شده و گیاهان فرصت یافته اند تا استقرار و رشد و توسعه یابند . بسیاری از شن ها و ریگ های روان و متحرک که از ویژگی های بارز مناطق کاملاً کویری است در این منطقه کمتر به چشم می خورد با استقرار رستنی ها تثبیت یافته اند مگر در مناطق حفاظت شده که در بخش هایی از آن هنوز از این پدیده ها وجود دارد . در کل این منطقه جمعاً ۲۰ محیط بان مسئول حفاظت و کنترل ملی کویر و منطقه حفاظت شده هستند که در واقع به هر نفر ۳۳ هزار و ۵۰۰ هکتار به طور تقریبی جهت مراقبت و سرکشی می رسد . برای دیدن تعدادی از عکس های پارک ملی کویر به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.